Doğum öncesi dönemde başlayan ve ekleminin normal gelişimini bozan bir durumdur. Gelişimsel kalça displazisi olarak da bilinmektedir. Doğumsal kalça çıkığı durumunda, femur başı ve asetabulum arasında tam bir uyum olmaz. Bu durum, femur başının asetabulumdan tamamen veya kısmen çıktığı durumları içerir. Çoğu zaman doğumda veya doğumdan kısa bir süre sonra teşhis edilir.
Erken teşhis ve tedavi ile, çoğu çocuk normal kemik fonksiyonuna sahip olabilir. Tedavi, hasarın ciddiyetine, çocuğun yaşına ve diğer faktörlere bağlıdır. Erken durumlarda, bir Pavlik bandı veya benzeri bir cihaz kullanılır. Daha ileri durumlarda cerrahi gerekebilir. Çocuklarda kalıcı kalça deformitesi ve erken yaşta artrit gelişme riskini artırabilir. Bu nedenle erken teşhis ve yöntem çok önemlidir.
Doğumsal Kalça Çıkığı Neden Olur?
Osteoartrit, kıkırdağın aşınmasıyla karakterize bir durumdur. Eklemin kıkırdağının zamanla yıpranmasının sonucu oluşur. Bu, ağrıya, sertliğe ve hareket yeteneğinin azalmasına neden olabilir. Hasarlı bölgede bulunan ve kemikler ile kaslar arasında yastıklama sağlayan bursalar bulunur.
Bunlar iltihaplandığında trokanterik bursit oluşur. Bu durum ağrı ve hassasiyet oluşturur. Düşme sonucu meydana gelen kırıklar, özellikle yaşlılarda yaygındır. Bu durum acil tıbbi müdahale gerektirir ve genel olarak cerrahi tedavi edilir. Kemiklerin anormal bir şekilde birbirine sürtünmesi kaynaklı da görülebilir.
Bu sürtünme, labrum adı verilen çevresindeki halka şeklindeki yumuşak doku üzerinde hasara yol açabilir. Labrum, soketin etrafını çevreleyen fibrokartilajın bir halkasıdır. Labrum yırtığı, bu halkanın yırtılması durumudur. Labrum yırtıkları ağrıya, sertliğe ve kemik hareketlerinde kısıtlılığa neden olabilir. Bu ve doğumsal kalça çıkığı gibi sorunlarda cerrahi tedavi gerekebilir. Tendinit ve bursit, parçanın çevresindeki yumuşak dokuların iltihaplanmasından kaynaklanır.
Tendinit, tendonların, bursit ise bursa denilen sıvı dolu keselerin iltihaplanmasıdır. Her iki durum da ağrı ve hareket kısıtlılığına neden olabilir. Dislokasyon, femur başının asetabulumdan ( soketinden) çıktığı durumdur. Bu durum genel olarak ciddi bir yaralanma veya travma sonucu oluşur ve acil tıbbi müdahale gerektirir. Doğumsal kalça çıkığı ve diğer sorunlar ağrı, sertlik, şişlik ve hareket kısıtlılığı gibi belirtilerle kendini gösterir. Herhangi bir sorun belirtisi yaşayan kişilerin tıbbi yardım alması önemlidir.
Doğumsal Kalça Çıkığı Tedavi Yöntemleri
Yeni doğan ve birkaç aylık bebeklerde pavlik bandı kullanılır. Bu cihaz, doğru pozisyonda kalmasını sağlar, böylece femur başının asetabulum içerisine düzgün bir şekilde yerleşmesi teşvik edilir. Bebek büyüdükçe, bandın ayarları düzenli olarak değiştirilir. Çoğu durumda, bu yöntem sorunu düzeltmek için etkilidir.
Altı aylıktan büyük bebeklerde ve pavlik bandı başarısız olduğunda, kapalı redüksiyon ve Spica alçılaması uygulanabilir. Bu prosedür sırasında doktor, genel anestezi altındaki çocuğu doğru pozisyona manuel olarak ayarlar. Daha sonra düzgün bir şekilde oturana kadar sabit bir pozisyonda tutmak için alçıya alınır.
Kapalı redüksiyonun başarısız olduğu durumlarda veya çıkığın ciddi olduğu durumlarda, açık redüksiyon gerekebilir. Bu cerrahi bir prosedürdür ve genel anestezi altında gerçekleştirilir. Uzman hekim, bir kesik yapar ve doğru yerine manuel olarak ayarlar. Daha sonra kalça birkaç ay boyunca sabit tutmak için alçıya alınır. Kalça ekleminin yetersiz gelişmiş olduğu durumlarda, pelvik osteotomi gerekebilir.
Bu, doktorun pelvis kemiğini keserek daha iyi uyum sağlaması için yeniden şekillendirdiği bir cerrahi prosedürdür. Femoral kısaltma adı verilen cerrahi müdahale bulunur. Femur başını daha iyi oturtmak stabilize etmek için femur kemiğine yapılan ayarlama gerektirir. Tedavi edilmezse, doğumsal kalça çıkığı kalıcı yürüyüş bozukluklarına neden olur. Ayrıca eşitsiz bacak uzunluklarına ve osteoartrit gelişimine yol açabilir. Erken teşhis ve işlem, çocuğun normal bir yaşam sürmesini sağlamak için çok önemlidir.
