Spina bifida doğuştan gelen bir omurga hastalığıdır ve omuriliğin bir kısmı dışarıda gelişir. Bu durum omurga açıklığına neden olur. Spina bifida tipleri açık ve kapalı olarak iki ana gruba ayrılmaktadır. Açık spina bifida beyin dokusunun dış ortamla temas ettiği ağır bir form olarak tanımlanır. Kapalı spina bifida ise daha hafif belirtilerle ilerleyebilir.
Spina Bifida Tipleri: Spina Bifida Occulta
Hastalık arasında en hafif olan spina bifida occulta, isimli rahatsızlıktır. Omurgada meydana gelen bir kapanma kusurudur. Bu durumda omurgadaki açıklık çok küçüktür ve çoğu zaman sinir dokusunu etkilemez. Spina bifida occulta genellikle belirti vermez. Yalnızca röntgen veya MRI gibi görüntüleme testleri sırasında rastlantısal olarak keşfedilir.
Omurilik sağlığı için, spina bifida occulta hastaları düzenli kontrol tutulması gerekir. Genellikle özel bir tedavi gerektirmez. Bazı vakalarda, bel veya sırt bölgesinde küçük bir şişlik fark edilebilir. Deri üzerinde hafif tüylenme veya gamze şeklinde yüzeysel değişiklikler görülebilir. Bu durum nadiren bireyde ciddi belirtilere yol açar.
Bazen çocuklarda büyüme sırasında ortaya çıkabilecek sinirsel bası semptomları görülebilir. Ağrı veya sinirsel baskı durumlarında, fizik tedavi ya da gerektiğinde cerrahi tedavi düşünülebilir. Spina bifida tipleri arasında yer alan bu hafif formdaki durum, genellikle günlük yaşamı etkilemez. Yine de ilerleyen yaşlarda veya fiziksel aktivitelerde bazen bel ağrısı gibi hafif rahatsızlıklar görülebilir. Bu durumlarda ise düzenli egzersiz ve omurga sağlığını destekleyici aktiviteler önerilir.
Çoğu birey sağlıklı bir yaşam sürdürebilir. Spina bifida occulta, çoğunlukla hayat kalitesini büyük ölçüde etkilemeyen bir urumdur. Fakat bazı çocuklarda büyüme döneminde omurga üzerindeki bu hafif açıklık kalır. Bu da sinirlerin sıkışması ya da basıya uğraması söz konusu olabilir. Bu sinirsel bası, sırt ya da bel ağrısına ve bazen bacaklarda uyuşukluk hissine yol açabilir. Böyle durumlarda fizik tedavi yöntemleri gerekir. Semptomlar hafifletilebilir, gerekirse cerrahi müdahale planlanabilir.
Spina Bifida Tipleri: Meningosel
Bu durumda omurga kemiklerindeki açıklıktan omurilik zarları dışarı çıkar ve sıvı dolu bir kese oluşur. Ancak omurilik bu açıklık içinde yer almaz. Meningosel genellikle doğum sırasında ya da doğum öncesi taramalarda tespit edilir. Belirtiler doğumda hemen fark edilebilir. Bazı bebeklerde sırt bölgesinde şişlik veya kese şeklinde bir oluşum bulunur. Cerrahi müdahale ile omurilik zarları yerine yerleştirilir ve açıklık kapatılır.
Meningosel vakalarının çoğunda erken teşhis ve tedavi oldukça önemlidir. Ancak bazı durumlarda sinir baskısı veya sıvı birikimi gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Bu gibi komplikasyonlarda ek tedavi gerekebilir. Meningosel vakalarının büyük bir kısmında, sinir sistemi sağlığı korunur ve hastalar yaşamlarını sorunsuz şekilde sürdürebilir. Yine de düzenli kontroller, olası sorunların erken tespiti açısından önemlidir. Meningosel, omurilik zarlarının omurgadaki bir açıklıktan dışarı çıkması sonucu oluşan bir spina bifida tipidir.
Doğumda belirgin fiziksel bulgular verebilir. Bu vakalarda, bazı bebeklerde sırt bölgesinde sıvı dolu bir kese ya da şişlik oluşur. Bu duruma müdahale edilmediğinde ilerleyen dönemde sinirsel sorunlara yol açma potansiyeli taşır. Cerrahi müdahale ile omurilik zarları yerine yerleştirilir ve açıklık kapatılarak bu riskler en aza indirilir. Meningosel vakalarının çoğunda erken teşhis ve müdahale, bebeğin sağlıklı bir gelişim süreci geçirmesi için çok önemlidir.
Meningosel, spina bifida tipleri arasında nadir görülen ve omurilik zarının dışarı çıktığı bir durumdur.Cerrahi sonrası bazı hastalarda sıvı birikimi veya sinirsel bası gibi komplikasyonlar olabilir. ve ek tedavilerle destek sağlanması gerekebilir. Ancak, meningosel vakalarının büyük bir kısmında sinir sistemi sağlığı korunur. Hastalar yaşamlarını genel olarak sorunsuz sürdürebilir. Düzenli doktor kontrolleri herhangi bir soruna karşı erken müdahale ve tespitler için önemlidir.
Spina Bifida Tipleri: Myelomeningosel
Bu durumda omurilik ve sinir dokuları omurgadaki açıklıktan dışarı çıkar ve doğrudan korumasız kalır. Myelomeningosel doğumda belirgin fiziksel belirtiler verir. Sıklıkla doğum öncesi ultrason gibi taramalarda tespit edilir. Bu tür spina bifida, genellikle ciddi nörolojik ve fiziksel sorunlara neden olabilir
Çocuklarda yürüme zorlukları, mesane kontrol sorunları ve bağırsak problemleri yaygındır. Erken dönemde yapılan cerrahi müdahale ile sinir dokuları koruma altına alınır ve açıklık kapatılır. Ancak bazı hastalar yaşam boyu nörolojik destek ve ek tedaviye ihtiyaç duyabilir. Myelomeningosel vakalarında beyin sıvısının dolaşımı etkilenebilir.
Myelomeningosel, spina bifida tipleri içinde en ciddi formdur. Bu durum, hidrosefali olarak bilinen bir soruna yol açabilir. Ek cerrahi müdahale gerekebilir. Erken tedavi ve düzenli kontroller, myelomeningoselli bireylerin yaşam kalitesini artırabilir. Tedavi sonrası fiziksel ve nörolojik destek, bu bireylerin günlük hayata adaptasyonunu kolaylaştırır.
